Toen Biezenmortel op 1 januari 2021 bij Tilburg werd gevoegd, stelde de gemeenteraad het dorp een warm welkom in het vooruitzicht. Die uitspraak kreeg afgelopen maandag  een vervolg. De raad besloot unaniem om bijna een half miljoen euro uit te trekken voor de ontwikkeling van het dorp. En de raad wilde nog meer.

De plannen  voorzien onder meer in de modernisering van gemeenschapshuis De Vorselaer, de realisatie van Natuurpoort De Rustende Jager bij de Loonse en Drunense Duinen en de begeleiding van verschillende ruimtelijke ontwikkelingen. Ook koopt de gemeente het pand Capucijnenstraat 38 aan, waarmee ruimte ontstaat voor de ontwikkeling van het dorpshart en toekomstige woningbouw.

Extra wensen van de raad

De raad greep het debat over Biezenmortel maandag aan om een aantal extra wensen op tafel te leggen. Zo kreeg het college de opdracht om de coöperatie Biezenmortel op de hoogte te houden van en te betrekken bij de voortgang van bouwprojecten en andere initiatieven die van belang zijn voor de ontwikkeling van het dorp. De raad aanvaardde hierover een motie van het CDA, LST, Forum voor Democratie, D66, Lokaal Tilburg, 50PLUS en ONS Tilburg Van het CDA, LST, 50PLUS, D66, Lokaal Tilburg en de PvdA was de door de raad aanvaarde motie over de toewijzing van nieuwbouwwoningen. Het college moet met een voorstel komen, dat het mogelijk maakt om bij de toewijzing van een gedeelte van de nieuw te bouwen woningen in Biezenmortel voorrang te verlenen aan inwoners van het dorp. Hetzelfde moet gelden voor mensen die een maatschappelijke of economische binding met Biezenmortel hebben.

De gemeenteraad heeft afgelopen maandag ingestemd met de Tussenrapportage 2022. Deze rapportage vermeldt hoe het ervoor staat met de uitvoering van het voor dit jaar voorgenomen beleid en met de gemeentelijke financiën. Het gaat om de situatie per 31 mei van dit jaar.

De Tussenrapportage vertoont financiële mee- en tegenvallers. Dat de gemeente meer geld van het Rijk krijgt, behoort tot de meevallers. Tegenvallers zijn onder meer de hogere energieprijzen en de prijsstijgingen die doorwerken in het onderhoud van de openbare ruimte. Ook het gegeven dat er 4,6 miljoen minder is bespaard in het sociaal domein dan was voorzien, is een tegenvaller.

Positief resultaat

Al met al is het financiële beeld 2022 tot nu toe positief. Het voordelig resultaat bedraagt 11,9 miljoen euro. Dit is inclusief de 3,1 miljoen euro, die wordt uitgetrokken voor nieuw beleid: onder meer de uitbreiding van het aantal medewerkers bij de gemeente en de aankoop van het vroegere MOB-complex dat gebruikt gaat worden als evenementenlocatie. Het positieve resultaat van 11,9 miljoen gaat in de spaarpot, waaruit incidentele opgaven worden betaald.

Wensen van de raad

Met uitzondering van de LST stemde de raad maandag in met de Tussenrapportage 2022. De raad had daarbij nog een aantal wensen. Zo kwam er de toezegging van het college -naar aanleiding van een motie van de SP en ONS Tilburg- dat er onderzoek komt naar de mogelijkheden om de medische kosten voor minima weer te gaan vergoeden vanuit de bijzondere bijstand. Het college kon zich vinden in een motie van Lokaal Tilburg om zo snel mogelijk met een voorstel te komen voor het aanstellen van extra medewerkers voor het proactief toezicht op zorgaanbieder. Ook met de uitvoering van een motie van de PvdA, 50 PLUS, ONS Tilburg, GroenLinks en D66 om meer aandacht te geven aan de mogelijkheden voor inwoners en organisaties om van het stadhuis gebruik te maken, gaat het college aan de slag.

De gemeenteraad heeft afgelopen maandag een belangrijke stap gezet om de kansen voor starters en lage en middeninkomens op de woningmarkt te vergroten. Dat gebeurde met het unaniem vaststellen van een nieuwe huisvestingsverordening.

Die moet gaan zorgen voor de opkoopbescherming van eengezinswoningen. Ook wordt het weer mogelijk om met een vergunning woningen te splitsen voor kamerverhuur. De nieuwe regels worden op 1 september van kracht.

Net als elders in Nederland heeft Tilburg te maken met grote krapte op de woningmarkt. Vooral voor starters en huishoudens met een lager of middeninkomen is het moeilijk om een woning te bemachtigen. Tilburg maakt extra vaart met het bouwen van nieuwe woningen. Niettemin zijn er extra maatregelen nodig om de kansen van genoemde groepen op de woningmarkt te vergroten.

Geen opkoopbescherming voor hele gemeente

Ook in Tilburg  hebben beleggers in de afgelopen jaren steeds meer woningen in het goedkopere segment opgekocht om door te verhuren. De opkoopbescherming moet een halt toeroepen aan de trend dat juist deze betaalbare woningen hierdoor uit de markt verdwijnen. De regeling gaat gelden voor woningen met een maximale WOZ-waarde van 355.000 euro. Dat is de landelijke grens van de Nationale Hypotheekgarantie (NHG). Behalve de schaarste van woningen speelt ook de leefbaarheid van een wijk of buurt een rol bij het toepassen van de regels voor opkoopbescherming.

De regeling zonder meer laten gelden voor de gehele gemeente, zoals de gemeenteraad het liefst wil, is wettelijk niet mogelijk. Per gebied (dorp, wijk of buurt) moet worden bepaald dat met opkoopbescherming ook daadwerkelijk de woningschaarste wordt bestreden of dat de leefbaarheid onder druk staat. Bijvoorbeeld omdat  veel woningen worden opgekocht en  worden gebruikt voor kamerverhuur. De regeling gaat nu gelden voor de hele Oude Stad (Tilburg binnen de ringbanen) en verder onder meer voor de wijken de Reit, ’t Zand, een deel van Wandelbos, Stokhasselt en Heikant in Tilburg Noord en Gesworen Hoek en Huibeven in de Reeshof. Ook de dorpen Berkel-Enschot, Udenhout en Biezenmortel vallen onder de opkoopbescherming.

Woningen opsplitsen voor kamervehuur mag weer

Een andere maatregel om de woningmarktkansen voor lage en middeninkomens te vergroten, is het herinvoeren van de mogelijkheid om woningen op te splitsen voor kamerverhuur. Sinds september 2020 was dit niet meer mogelijk en konden eigenaren van woningen de hiervoor vereiste vergunning niet meer aanvragen. Die mogelijkheid komt nu terug en gaat gelden voor de gehele gemeente. Tegelijk wordt de mogelijke overlast die kan ontstaan door kamerverhuur beter aangepakt. Er komen onder andere nieuwe regels zodra de Wet goed verhuurderschap van kracht is.

De raad had eerder aangegeven een kamerverhuurvergunning het liefst te koppelen aan de eigenaar van een woning. Wanneer een woning met kamerverhuur wordt verkocht, kan dan worden bekeken of de vergunning ook aan de nieuwe eigenaar wordt verleend. Dit blijkt echter niet mogelijk. In plaats daarvan komt er een meldingsplicht, wanneer een woning wordt verkocht. Bij wisseling van eigenaar kan dan worden getoetst of er aanleiding is om de vergunning in te trekken. Ook kan de vergunning worden ingetrokken, wanneer een woning niet langer voor kamerverhuur wordt gebruikt. Verder gaat het college onderzoeken of, net als in Rotterdam, een vergunning kan worden ingetrokken wanneer zich op het gebied van leefbaarheid problemen voordoen. De raad aanvaardde hierover unaniem een motie van VVD, PvdA, SP, LST, D66, Lokaal Tilburg en CDA.

De gemeenteraad heeft afgelopen maandag unaniem het herstelprogramma corona vastgesteld. Het herstelprogramma is bedoeld voor de meest getroffen sectoren tijdens de coronacrisis: detailhandel, horeca en de evenementenbranche.

De gemeente heeft deze sectoren de afgelopen twee jaar al met diverse pakketten en maatregelen ondersteund. Het herstelprogramma dient ter ondersteuning van ondernemers en initiatieven die bijdragen aan de vitaliteit van de lokale economie.

Begeleiding, vouchers en digitalisering

Het herstelprogramma omvat in totaal 285.000 euro aan maatregelen. Een van de onderdelen is het begeleiden van ondernemers die in de problemen zijn geraakt. De afgelopen twee jaar zijn zestig van deze begeleidingstrajecten uitgevoerd. Daar komen er dit jaar nog eens vijftig bij. Voor innovatieve, duurzame bedrijfsconcepten komt er een voucherregeling. Initiatieven die bijdragen aan gezondheid, inclusie en een circulaire economie en waarbij bedrijven en organisaties uit verschillende sectoren samenwerken, komen in aanmerking voor een voucher van maximaal 7.500 euro. Ten slotte kan via het centrummanagement van de winkelcentra in wijken en dorpen een aantal ondernemers in aanmerking komen voor maatwerkadvies op het gebied van digitalisering.

Binnenkort start een communicatiecampagne, zodat ondernemers zich kunnen aanmelden. Het herstelprogramma wordt nog dit jaar uitgevoerd.

De gemeenteraad heeft afgelopen maandag ingestemd met het eerste deel van de toekomstplannen van het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ). Ook de toekomstige nieuwbouw van het Onderwijscentrum Leijpark kwam daarbij aan de orde.

De plannen van het ETZ leiden de komende decennia tot het ontstaan van een volledige zorgcampus in het zuiden van de stad. De eerste fase van de campusontwikkeling omvat nieuwbouw van het huidige ETZ Elisabeth. Hierbij gaat het om een parkeergarage met op het dak een heliplatform voor de traumahelikopter en een ‘acuut centrum’ speciaal voor spoedhulp. Het bestemmingsplan, dat deze ontwikkeling mogelijk maakt, werd maandag door de raad vastgesteld. De raad wilde daarbij tevens vastleggen dat de toekomstige zorgcampus straks ook bereikbaar is voor fietsen in alle soorten en maten. In een unaniem aanvaarde motie van de PvdA werd het college opgedragen om te zorgen voor een fietsverbinding en voor stallingsmogelijkheden bij alle zorgaanbieders, die straks deel uitmaken van de campus.

OC Leijpark

De raad wilde maandag ook al garanties voor gehele of gedeeltelijke nieuwbouw van het Onderwijscentrum Leijpark op de zorgcampus. Deze school voor speciaal onderwijs zit dringend om meer ruimte verlegen. In een unaniem aanvaarde motie van CDA, LST, VVD, 50 PLUS, ONS Tilburg, D66, Lokaal Tilburg en Voor Tilburg droeg de raad het college op om in het tweede kwartaal van 2023 hiervoor een wijziging van het bestemmingsplan voor te leggen. Momenteel loopt nog een haalbaarheidsonderzoek naar de nieuwbouw. Over de uitkomst daarvan wordt de raad uiterlijk in november door het college geïnformeerd. Een motie hierover van VVD, 50 PLUS, D66, CDA, Lokaal Tilburg en LST kon rekenen op instemming van het college. De raad wordt in 2023 halfjaarlijks en vanaf 2024 jaarlijks bijgepraat over de voortgang van de zorgcampus.

De gemeenteraad heeft afgelopen maandag ingestemd met het jaarverslag en de jaarrekening 2021. Met die jaarstukken legt het college verantwoording af over het gevoerde beleid en de financiële uitkomsten over vorig jaar. De fracties van de LST, SP, Partij voor de Dieren en Forum voor Democratie stemden maandag tegen.

De jaarrekening laat een positief resultaat zien van ruim 14,8 miljoen euro. Daarvan gaat ruim 14,5 miljoen naar de algemene reserve. Die komt daarmee op 58,7 miljoen, 9,6 miljoen meer dan strikt noodzakelijk is. Dat bedrag gaat in de spaarpot, waaruit incidentele opgaven kunnen worden betaald.

Diverse overhevelingen

Met de vaststelling van de jaarrekening besloot de raad tevens om om diverse bedragen die vorig jaar niet waren benut, door te schuiven naar dit jaar. In totaal gaat het om een bedrag van ruim 14 miljoen euro. Tot de overhevelingen behoren ruim 1 miljoen om jongeren in het MBO extra te ondersteunen, 8 ton voor daklozenopvang, 376.000 euro voor de aanpak van de problemen in de jeugdzorg en ruim 265.000 euro voor diverse coronamaatregelen.

De gemeente staat garant voor een lening van 6,5 miljoen euro die voetbalclub Willem II aantrekt om het stadion te kunnen kopen. Dat heeft de gemeenteraad afgelopen maandag besloten. De garantstelling bedraagt maximaal 80 procent van de lening en heeft een looptijd van twintig jaar.

Willem II huurt het stadion nu nog van de gemeente. Met de aankoop krijgt de voetbalclub meer zeggenschap over de exploitatie en inrichting van het stadion. Willem II gaat investeren in meer comfort en veiligheid. Over de extra veiligheidsmaatregelen en de aankoop hebben de voetbalclub en de gemeente eerder afspraken gemaakt. De gemeente draagt 1,5 miljoen euro bij aan de maatregelen die in totaal 3,5 miljoen euro kosten.

Raad wil minder risico’s

De raad ging maandag met grote meerderheid akkoord met de garantstelling: alleen de Partij voor de Dieren stemde tegen. Wel wil de raad de financiële risico’s voor de gemeente verminderen. In een door de PvdA, GroenLinks, D66, ONS Tilburg en Voor Tilburg ingediende motie staat onder andere dat Willem II gedurende de looptijd van de lening geen nieuwe schulden mag aangaan, geen dividend mag uitkeren en niet van eigenaar kan veranderen. Ook moet het college met de voetbalclub en de bank afspraken maken over het tempo en de wijze van vervroegde, mogelijk boetevrije aflossingen van de lening. De motie werd door de raad aanvaard. Behalve de indieners stemden ook de SP en de Partij voor de Dieren voor. De overige fracties stemden tegen.

Met de vaststelling van het bestuursakkoord ‘Meer voor elkaar’ heeft de raad besloten om in de periode 2022-2026 op een aantal gebieden een tandje bij te zetten. Er is extra snelheid geboden om de problemen op de woningmarkt en arbeidsmarkt aan te pakken. Er wordt extra ingezet op de energietransitie en klimaatcrisis, de sociale basis, het wijkgericht werken en de kwaliteit van de openbare ruimte.

‘Meer voor elkaar’ betekent onder meer dat iedereen in de stad, wijken en dorpen moet kunnen meedoen. Er is maatwerk nodig voor kwetsbare inwoners en voor een groeiende groep die door de stijgende energieprijzen en toenemende inflatie kopje onder dreigt te gaan. Er komt een crisisherstelfonds, dat in elk geval wordt gevuld met geld dat nog over is van de coronareserve. Dit fonds wordt ingezet om voor inwoners, organisaties en ondernemers de gevolgen van een tijdelijke crisis op te vangen. Ook komt er een plan om energiearmoede aan te pakken.

Sociale basis versterken

Om de sociale basis te versterken komt er een programma op het gebied van preventie, gezondheid, kansengelijkheid en talentontwikkeling. In een fonds voor de uitvoering van dit programma zit alvast 5 miljoen euro. Eenzelfde bedrag zit er in een fonds om vraagstukken op de arbeidsmarkt aan te pakken. Vooral de aansluiting tussen het onderwijs en het Tilburgse MKB is van groot belang, aldus het akkoord. Tilburg krijgt ook basisbanen: 50 stuks in de komende drie jaar. De al bestaande aanpak om in het sociaal domein verbeteringen en innovaties door te voeren, wordt voortgezet. De hiervoor bestaande investeringsreserve wordt aangevuld tot 10 miljoen euro. Verder gaat de bestaande Meedoenregeling omhoog naar 135 euro per gezinslid en komt er een actieplan – inclusief het benodigde geld – om de toegankelijkheid van openbare gebouwen en bushaltes te verbeteren.

Impuls in wijkgericht werken

Om nog beter aan te sluiten bij de wensen en initiatieven van inwoners krijgt het wijkgericht werken een extra impuls. De komende drie jaar is elk jaar 1 miljoen euro beschikbaar. Dat geld is bedoeld voor alle wijken en dorpen waar het nodig is. Uitgangspunt is dat de gemeente ‘niet stuurt maar steunt’. Met de wijk- en dorpswethouders en de gebiedsteams is de gemeente in alle wijken en dorpen zichtbaar aanwezig en aanspreekbaar.

Vaart maken met energietransitie en luchtkwaliteit

Tilburg wordt steeds groener en duurzamer. Maar de gevolgen van de klimaatverandering aanpakken, vraagt om nog meer inzet en snelheid. Er komen energiehubs rond de stad, waar zonne- en windenergie wordt opgewekt. Er komt een warmtenet in Tilburg-Zuid. Er wordt nog eens kritisch gekeken naar de toekomst van het Amerwarmtenet. Ook de mogelijkheden voor energieopslag in wijken worden onderzocht. De hoeveelheid groen in en om de stad gaat de komende jaren fors omhoog. Er wordt jaarlijks 5 miljoen euro uitgetrokken voor extra parken en parkjes, bomen, biodiverse beplanting en koelteplekken. Daarnaast gaat er elk jaar 3 miljoen euro naar de kwaliteit van de openbare ruimte in de wijken en dorpen. De ambities om de Tilburgse economie circulair te maken, worden aangescherpt. Met de investeringen die nodig zijn, worden het circulaire ambachtscentrum en de tweede volwaardige milieustraat een feit en komen er versneld elektrische vuilniswagens.

Woningbouw: meer eigen regie

Snelheid is ook geboden als het om de woningbouw gaat. Tilburg krijgt er tot 2040 maar liefst 25.000 woningen bij. Om ervoor te zorgen dat woningbouwplannen voortvarend van de grond komen, is meer eigen regie van de gemeente nodig. Er komt een Stedelijk Ontwikkelfonds van 30 miljoen euro. Met dit geld kan de gemeente profiteren van fondsen die rijk en provincie beschikbaar hebben voor de versnelling van de woningbouwopgave. De nieuwe woningen moeten energieneutraal, natuurinclusief en klimaatadaptief zijn. Van alle nieuwbouw moet bovendien 35 procent sociale huur en lage middenhuur zijn.

De democratie verlevendigen

De lage opkomstcijfers bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart laten zien dat het niet best is gesteld met de betrokkenheid van inwoners bij de lokale democratie. Die moet meer tot de verbeelding gaan spreken. Bijvoorbeeld met een jeugdgemeenteraad, educatie, een kinderburgemeester, een ombudsfunctie, het stimuleren van stadsdebatten en het investeren in de lokale media. Voor deze ‘verlevendiging van de democratie’ komt eenmalig 4 miljoen euro beschikbaar.

Het bestuursakkoord maakt verder melding van: incidenteel 5 miljoen euro voor de revitalisering van bestaande bedrijventerreinen, structureel extra geld plus nog eens 1 miljoen voor kunst en cultuur, extra middelen voor de bescherming van het cultureel erfgoed, 1,5 miljoen euro voor een Topsportfonds en een extra impuls voor evenementen. Ook veiligheid, ondermijning en de aanpak van cybercriminaliteit vragen om meer aandacht. Voor digitalisering en een nog betere dienstverlening wordt in totaal 8,8 miljoen euro uitgetrokken.

Aan de slag: uitvoeringsbrieven

Wat moet er concreet gebeuren om de opgaven uit het bestuursakkoord op te pakken? Hoe betrek je daar inwoners, ondernemers en andere partners bij? Wat kun je op buurt-, wijk- en dorpsniveau voor elkaar krijgen? En wat betekent dat allemaal voor de planning van de gemeenteraad? Wanneer kan die wat bespreken? Dat komt te staan in zogeheten uitvoeringsbrieven, die het nieuwe college in het najaar samen met de begroting voor 2023 voorlegt aan de gemeenteraad.

Financieel

Voor de uitvoering van het bestuursakkoord zijn miljoenen aan extra investeringen nodig. Die hebben gevolgen voor de financiële positie van de gemeente. Die komt voor de zomer aan de orde tijdens een informatiebijeenkomst van de raad. Dan is naar verwachting ook meer bekend over de gevolgen van het regeerakkoord voor de meerjarenbegroting van de gemeente. De financiële vertaling van het bestuursakkoord wordt na de zomer zichtbaar, wanneer het college de begroting 2023 presenteert. In elk geval gaat het OZB-tarief licht omhoog.

Tilburg koerst af op een coalitie van GroenLinks, D66, VVD en PvdA. De raad heeft afgelopen maandag informateur Joris Bengevoord opdracht gegeven om met deze partijen een college te vormen en tot een bestuursakkoord op hoofdlijnen te komen voor de raadsperiode 2022-2026.

Het akkoord moet uiterlijk in juni bij de gemeenteraad op tafel liggen. Behalve alle politieke partijen moeten ook organisaties in de stad kunnen reageren op het akkoord. Verder krijgen inwoners gelegenheid om aandachtspunten aan te dragen. Joris Bengevoord -zelf ooit GroenLinks-fractieleider in de Tilburgse raad en sinds vier jaar burgemeester van Winterswijk- heeft de afgelopen weken onderzocht welke partijen een stabiel en progressief stadsbestuur kunnen vormen. Hij sprak onder andere met de lijsttrekkers van alle dertien politieke partijen die sinds de verkiezingen van 16 maart in  de Tilburgse raad zitten. Bengevoord was als informateur gevraagd door GroenLinks, dat met 10 zetels de grootste partij is geworden.

Progressief geluid

‘De verkiezingsuitslag geeft aan dat Tilburg kiest voor een progressief geluid’, aldus Joris Bengevoord in zijn informatieverslag dat hij afgelopen maandag in de gemeenteraad toelichtte. ‘Uit de gesprekken is gebleken dat behalve winnaar GroenLinks ook D66 en de VVD willen deelnemen aan een nieuw stadsbestuur. Gelet op de verkiezingsuitslag is de PvdA de meest logische vierde partij. Tussen de vier partijen bestaan voldoende inhoudelijke overeenkomsten. Bovendien is er blijk van onderling vertrouwen.’ GroenLinks, D66, VVD en PvdA hebben samen 25 van de 45 zetels in de gemeenteraad.

Formatieproces: ook de stad aan zet

Op voorstel van de vier beoogde coalitiepartijen besloot de raad afgelopen maandag dat Joris Bengevoord nu ook als formateur aan de slag kan. Hij gaat met hen in overleg om tot een inhoudelijk akkoord op hoofdlijnen te komen, dat uiterlijk in juni aan de gemeenteraad wordt aangeboden. Vervolgens krijgen alle politieke partijen gelegenheid om te reageren en met hun inhoudelijke punten het akkoord te verrijken. Ook partijen in de stad, waaronder maatschappelijke organisaties en bedrijfsleven, wordt gevraagd om te reageren. Verder kunnen inwoners aandachtspunten aandragen. Er wordt nadrukkelijk geprobeerd om die ook op te halen bij inwoners die op 16 maart niet zijn gaan stemmen. Tot de formatieopdracht aan Joris Bengevoord behoort ook het doen van een voorstel over het aantal wethouders in het nieuwe college en over de portefeuilleverdeling.

Een meerderheid van de raad stemde maandag in met de formatieopdracht en het proces van de komende maand. Behalve de partijen die gaan formeren, stemden ook de Partij voor de Dieren, het CDA en Voor Tilburg voor het voorstel. De fracties van de LST, 50PLUS, SP, Lokaal Tilburg, ONS Tilburg en Forum voor Democratie stemden tegen.

De gemeenteraad ging afgelopen maandag akkoord met het voorstel om 80.000 euro uit te trekken voor een multifunctionele ruimte in het Spoorpark. Die komt op de plek van de huidige overkapping van het houten gebouw in het park.

De overkapping was vanwege overlast van jongeren en vandalisme geen succes en maakt nu plaats voor een ruimte waar straks kan worden vergaderd en lessen en workshops kunnen worden gegeven. Het Spoorpark zelf is wél een succes en kan met de ruim 280.000 euro die nog over waren van het aanlegbudget van 5,4 miljoen de puntjes op de i zetten. Behalve de multifunctionele ruimte zijn dat onder andere een compleet nieuw gazon en ander nieuw groen, een glijbaan en hand aangedreven bootjes in de aanwezige vijver. Na alle ingrepen zit er nog 43.000 euro in het Spoorparkbudget.